Jak pozyskać inwestorów w gminie? 24.09.2020
Oferta inwestycyjna i jej promocja kluczem do pozyskania inwestorów w gminie.
Ciągły rozwój infrastruktury komunikacyjnej w naszym kraju oraz dobra koniunktura gospodarcza to szansa dla wielu gmin na pozyskanie inwestorów na terenach, które do tej pory wydawały się mało atrakcyjne pod tym kątem. Sami inwestorzy również coraz częściej przychylnie spoglądają nie tylko w kierunku wielkich aglomeracji miejskich, gdzie grunty są drogie, a o pracowników trudno, ale właśnie w kierunku mniejszych ośrodków miejskich, a nawet gmin wiejskich.
Widząc ten trend coraz więcej gmin tworzy ofertę inwestycyjną i stara się przyciągnąć inwestorów, aby stworzyć miejsca pracy, a także zwiększyć dochód gminy z tytułu choćby podatku od nieruchomości. Jednak to właśnie dla mniejszych gmin nie lada wyzwaniem jest stworzenie oferty inwestycyjnej, która przyciągnie „duży biznes”. Żaden bowiem poważny inwestor nie lokuje swojego kapitału przypadkiem i nie pojawia się w danym miejscu w wyniku wyłącznie szczęśliwego zbiegu okoliczności. Samo zaś stworzenie nawet najbardziej profesjonalnej oferty inwestycyjnej jest niczym bez odpowiedniej jej promocji! Jak więc tworzyć ofertę inwestycyjną i ją promować? Postaramy się przybliżyć temat w niniejszym artykule.
Oferta inwestycyjna – odpowiednie wzorce
Czasy ofert inwestycyjnych rozumianych jako broszura wychwalająca piękno przyrody oraz mapka gminy z kilkoma zdjęciami prezentującymi najszerszą drogę oraz największy zakład produkcyjny już dawno minęły. Oferta inwestycyjna to tzw. pierwsze wrażenie, a ono musi przyciągać jak witryna sklepowa najlepszych domów mody! I znowu wskazać należy, że w przypadku dużych ośrodków miejskich posiadających nie tylko kadrę wyspecjalizowaną w pozyskiwaniu inwestorów, ale również posiadającą sztab czuwający nad odpowiednim „obrandowaniem” wszystkich działań jednostki, promocja oferty inwestycyjnej nie wydaje się być dużym wyzwaniem. Co z jednostkami mniejszymi? Czy istnieją wzorce, które pozwolą w prosty sposób zaimplementować się i wdrożyć w strukturze JST?
Okazuje się, że w Polsce stworzono już wytyczne jak tworzyć ofertę inwestycyjną, a nawet jak ją skutecznie promować. Publikacja pt. „Standardy obsługi inwestora – podręcznik gminy” powstała w ramach projektu „Standardy obsługi inwestora w samorządzie”, dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowanego przez: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Polską Agencję Inwestycji i Handlu S.A.(PAIH) oraz Warmińsko-Mazurską Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie (projekt pozakonkursowy – pilotażowy). Dokument został opracowany przez wyżej wskazanych Partnerów projektu, pod nadzorem pracowników PAIH, a rozwiązania rekomendowane do wdrożenia w podręczniku zostały zweryfikowane w oparciu o pilotaż,̇ w którym w latach 2017-2018 uczestniczyło 45 samorządów gminnych z województwa warmińsko – mazurskiego.
Sami autorzy wskazują, że publikacja przeznaczona jest dla JST, zainteresowanych wprowadzaniem jednolitych standardów obsługi inwestora/przedsiębiorcy zalecanych przez Polską Agencję Inwestycji i Handlu S.A. Standardy te wynikają z wieloletnich doświadczeń w kontaktach międzynarodowych, w szczególności związanych z obsługą bezpośrednich inwestycji zagranicznych w PAIH i jej poprzedniczce Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych – PAIiIZ. Standardy te pozwalają na realizację oczekiwań przedsiębiorców dotyczących wsparcia przez gminę procesu inwestycyjnego. Są także podpowiedzią dla zarządzających gminami, jak w prosty sposób kierować tym procesem w celu rozwijania lokalnej przedsiębiorczości. Poza wskazówkami jak tworzyć profesjonalną ofertę inwestycyjną, dokument wskazuje również jak prowadzić skuteczną jej promocję. Ogranicza się jednak w tym zakresie głównie do promowania oferty inwestycyjnej JST za pośrednictwem portalu gminy, ponieważ jest to narzędzie najbardziej elastyczne i efektywne w docieraniu do potencjalnego inwestora.
Ważną informacją jest fakt, że model działania opisany w dokumencie, nie jest narzucony ani regulowany żadnymi przepisami prawa. Jest on natomiast w zbliżonej formie wykorzystywany przez wiele jednostek (w tym JST, PAIH i jej partnerów regionalnych), a co za tym idzie pozwala mówić „jednym głosem” o mocnych stronach polskiej gospodarki i oferować inwestorom jednolitą obsługę wysokiej jakości.
Dokument uwzględnia kluczowe obszary istotne dla jakości obsługi inwestora/przedsiębiorcy, które jednocześnie są na tyle uniwersalne, by wdrożenie opisanych w dokumencie rozwiązań było możliwe przez wszystkie gminy zainteresowane tematem pozyskania inwestorów .Autorzy wskazują wprost, że świadomie zrezygnowano z niektórych ponadstandardowych rozwiązań stosowanych przez JST o znaczącym potencjale (np. duże miasta), co wydaje się istotne dla JST, które dopiero zaczynają myśleć o pozyskaniu inwestorów, a na dodatek nie dysponują dużymi zasobami aby proces ten realizować. Jednocześnie opracowane standardy obsługi inwestora nie stanowią katalogu zamkniętego dobrych praktyk podnoszących atrakcyjność gospodarczą gminy.
Środki unijne na szkolenia z zakresu standardów obsługi inwestora
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji po zakończeniu pilotażowego projektu „Standardy obsługi inwestora w samorządzie”, mając na uwadze ogromny dorobek, którego efektem jest właśnie opisywany powyżej dokument, postanowiło o rozpisaniu kolejnego konkursu (tym razem otwartego) w ramach Działania POWER 2.18, którego celem było właśnie przeniesienie wypracowanych standardów obsługi inwestora na dużo większą ilość samorządów. Celem głównym nowego konkursu stało się systemowe wdrożenie standardów obsługi inwestora wypracowanych przez PAIH, a zatem osiągnięcie wysokiego poziomu obsługi inwestorów i przedsiębiorców zainteresowanych realizacją nowych inwestycji na terenie gminy.
Uprawnione do udziału w konkursie, w charakterze Beneficjenta, były wyłącznie samorządy województw lub podmioty wykonujące na podstawie stosownych dokumentów zadania samorządu województwa w zakresie prowadzenia polityki rozwoju województwa, lub podmioty działające w partnerstwie z samorządem województwa, co miało na celu wybór w każdym województwie wyłącznie jednego projektu. Aktualnie realizowanych jest 15 projektów (po jednym w każdym województwie, za wyjątkiem warmińsko-mazurskiego gdzie realizowany był pilotaż), w których mogą brać udział JST z danego województwa zainteresowane wdrożeniem standardów obsługi inwestora. Wartość większości projektów pozwala na przeprowadzenie działań (głównie szkoleniowych) dla aż połowy JST w każdym z 15 województw. To ogromna szansa dla JST na bez kosztowe przeszkolenie pracowników odpowiedzialnych za obsługę inwestora w urzędzie, w tym w szczególności dla JST, które do tej pory nie posiadały stanowisk wyspecjalizowanych w tym zakresie. Ponieważ aktualnie trwa nabór JST do realizowanych projektów warto jak najszybciej skontaktować się z odpowiednią jednostką samorządu województwa i zgłosić swój akces, z tym zastrzeżeniem, że w województwach łódzkim i kujawsko-pomorskim projekty realizowane są w formule partnerstwa i Beneficjentem jest Euro Innowacje sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu (http://euroinnowacje.com).
Promocja oferty inwestycyjnej – najlepiej w Internecie
Jak wskazano powyżej, dokument „Standardy obsługi inwestora –podręcznik gminy”, jednoznacznie wskazuje Internet jako to miejsce, gdzie najefektywniej można promować ofertę inwestycyjną gminy. Każda gmina posiada bowiem poza obowiązkowym BIP również portal gminy (oficjalną stronę www), gdzie na bieżąco informuje o świadczonych usługach, wydarzeniach lokalnych, ale również może zaprezentować swoją ofertę inwestycyjną. Czy w kontekście stworzonych przez PAIH standardów wystarczy na portalu gminy „zakładka” pod tytułem „zainwestuj w naszej gminie” z opisanymi kilkoma aspektami mogącymi przyciągnąć potencjalnego inwestora? Zdecydowanie NIE! Wskazać należy nie tylko brak możliwości technicznych niektórych portali gminy, ale ewentualną czasochłonność niezbędną do wprowadzenia danych zgodnie ze standardami PAIH. Oferta inwestycyjna powinna być bowiem zawsze kompletna i aktualna, reagować na zmiany zachodzące w gminie, zarówno te infrastrukturalne, ale również społeczne. Odpada zatem stworzenie statycznej strony wypełnionej raz danymi i pozostawionej bez nadzoru na kilka kwartałów.
Nie oznacza to też jednak konieczności samodzielnego tworzenia przez urząd portalu dla inwestora/przedsiębiorcy. Na rynku jest dużo komercyjnych rozwiązań, spośród których niektóre zasługują na szczególną uwagę ze względu na ich dbałość o spełnianie szeroko opisanych wyżej standardów obsługi inwestora rekomendowanych przez PAIH. Doskonałym przykładem takiego rozwiązania jest portal inwestycjejst.pl, którego funkcjonalność i wygląd zostały wprost oparte o dokument „Standardy obsługi inwestora – podręcznik gminy”, co gwarantuje kompleksową prezentuję gminy przez pryzmat gotowości inwestycyjnej. Najważniejszym elementem portalu jest OFERTA INWESTYCYJNA dokładnie i atrakcyjnie opisująca konkretne działki przeznaczone pod aktywizację gospodarczą. Dzięki dużej liczbie map i zdjęć, jakie można zaprezentować, portal pozwala obserwatorowi poczuć się „jak na miejscu” – a w obecnych czasach przyciąganie klienta za pomocą elementów wizualnych, „zagranie” widokiem konkretnego terenu i przejrzyste przygotowanie oferty, która jest czytelna już po zaledwie rzuceniu na nią okiem, bardzo się liczy.
Mapy nieruchomości w gminie Czerwonak
Portal poprzez standaryzację ofert inwestycyjnych zgodnie z wytycznymi PAIH niejako prowadzi administratora wymagając od niego wyłącznie wprowadzania wymaganych danych o konkretnej nieruchomości, zaś inwestorowi daje pełne spektrum informacji. Oddzielając ofertę dla inwestorów/przedsiębiorców od reszty spraw urzędowych, na dedykowanym portalu, w którym potencjalni inwestorzy znajdą odpowiedzi na pytania bez potrzeby szukania informacji po kolejnych, coraz mniej widocznych na zwykłej stronie urzędu zakładkach i podstronach, jesteśmy po prostu widoczni. Inwestorzy mając swój dedykowany portal, wiedzą, że ich sprawy będą rozpatrywane przez kogoś, kto poświęcił czas na przygotowanie wszystkich najważniejszych informacji, zadał sobie trud postawienia się na ich miejscu. To bardzo ważne, aby zrobić pierwsze dobre wrażenie, pogłębiając jednocześnie ciekawość i wolę dalszej eksploracji oferty.
Warto w tym miejscu podkreślić, że portal inwestycjejst.pl to serwis www działający w modelu SaaS (oprogramowanie jako usługa). Nie wymaga zatem udostępnienia przez urząd żadnej infrastruktury sprzętowej. Obsługujący portal urzędnik ma ciągły dostęp do zaplecza portalu 24/7. Dostawca zadbał aby obsługa zaplecza portalu i dodawanie danych było intuicyjne, a jedynymi wymaganiami dla administratora była podstawowa umiejętność obsługi komputera oraz przeglądarki internetowej. Przejście pomiędzy BIP czy portalem gminy na portal inwestora to najczęściej wyróżniający się i odpowiednio podlinkowany baner. Jednocześnie wygląd portalu jest personalizowany pod kątem kolorystyki oraz takich elementów jak herb, czy zdjęcia przewodnie, co pozwala na dopasowanie jego wyglądu do potrzeb identyfikacji wizualnej gminy. Udanym przykładem wdrożenia portalu jest podpoznańska Gmina Czerwonak, która już od roku korzysta z usługi, a co za tym idzie może pochwalić się ofertą inwestycyjną zgodną ze standardami PAIH (https://czerwonak.inwestycjejst.pl/pl).
Szeroki zakres zadań realizowanych przez JST i wiele obowiązków w zderzeniu z chęcią stworzenia profesjonalnej oferty inwestycyjnej oraz poświęcenie inwestorom/przedsiębiorcom 100% uwagi to nie lada wyzwanie. W Gminie Czerwonak chcemy jednak temu wyzwaniu sprostać, dlatego z chęcią korzystamy z gotowych rozwiązań, które po pierwsze nie wymagają dużego nakładu pracy, po drugie w znacznym stopniu nakierowują nas na właściwe standardy. Oczywiście kwestią istotną jest również przystępna cena! Chętnie korzystamy również ze szkoleń skierowanych do pracowników urzędu, którzy zajmują się obsługą inwestorów/przedsiębiorców, dzięki czemu mogą być na bieżąco w tym zakresie: poznawać wypracowane przez inne JST standardy, poznawać nowe trendy jak również narzędzia ułatwiające pracę.
Gmina Czerwonak posiada ogromny potencjał: bliskość Poznania, kapitał ludzki (wykształcenie i kompetencje mieszkańców), wysoki poziom jakości życia, który doceniają inwestorzy/przedsiębiorcy szukający terenów inwestycyjnych. Z drugiej strony mierzymy się z ogromną konkurencją ze strony gmin ościennych, które mają np. lepsze położenie na szlakach drogowych, co wymaga dodatkowych działań z naszej strony, aby się wyróżnić i skutecznie trafić do potencjalnych inwestorów. Chętnie korzystamy zatem z dobrych praktyk i sprawdzonych rozwiązań ułatwiających nam pozyskiwanie inwestorów i kształtowanie relacji z już obecnymi w naszej gminie przedsiębiorcami, dlatego portalinwestycjejst.pl był dla nas idealnym rozwiązaniem.
Mówi Marcin Wojtkowiak – Wójt Gminy Czerwonak
Warto wierzyć w sukces!
Stworzone standardy obsługi inwestora, na których można się wzorować, szkolenia współfinansowane z UE oraz łatwość promocji stworzonej na ich podstawie oferty inwestycyjnej w Internecie, to argumenty, które powinny zachęcać JST do tworzenia choćby najskromniejszych ofert terenów inwestycyjnych dostępnych na swoim terenie. Polska to ciągle atrakcyjny kraj dla inwestorów zagranicznych, a przecież ogromny potencjał inwestycyjny drzemie również w polskich przedsiębiorcach. Choć żyjemy wczasach pandemii COVID-19, to kilka miesięcy po jej wybuchu pojawiają się informacje, które pozwalają z nadzieją patrzeć w przyszłość polskim samorządowcom tworzącym na swoim terenie obszary inwestycyjne. Przywołać tu należy przykład Gminy Łubowo (powiat gnieźnieński, wielkopolska), gdzie dzięki determinacji władz samorządowych w utworzenie na terenie gminy strefy ekonomicznej, w miesiącu lipcu 2020 r. sprzedano w ramach jednego przetargu działki o łącznej powierzchni około 30 ha, a władze myślą już o zagospodarowaniu pod tereny inwestycyjne kolejnych obszarów.
Marcin Król
Prezes Zarządu Euro Innowacje sp. z o.o.
Przewodniczący Rady Fundacji na rzecz Wsparcia Innowacji w JST
Więcej informacji o innowacyjnych produktach dla JST na jstonline.pl